Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý là rất quan trọng đối với phụ nữ mang thai, đặc biệt là ở tháng đầu tiên của thai kỳ. Đây là giai đoạn phân hóa và hình thành các cơ quan chính của thai nhi, vì thế, việc bổ sung đầy đủ các nhóm dinh dưỡng là rất cần thiết.
Do quá trình mang thai cần nhiều dinh dưỡng hơn bình thường để cung cấp cho thai nhi có thể phát triển, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp cho các bữa ăn để cơ thể hấp thụ một cách tốt nhất là hết sức cần thiết. Dưới đây là một số loại thực phẩm mà mẹ bầu có thể tham khảo để bổ sung dinh dưỡng thai kỳ:
* Các loại thịt, trong đó:
– Thịt đỏ là nguồn thịt chính bao gồm thịt bò, heo, trâu… loại thịt này chứa dồi dào lượng protein, kẽm cùng các loại vitamin và đặc biệt là sắt. Để phân biệt thịt đỏ và thịt trắng, thì nhờ hàm lượng protein có tên myoglobin có trong các mô cơ sẽ liên kết oxy và sắt, tạo nên màu đỏ cho các thớ thịt. Ngược lại thì các loại thịt trắng do có hàm lượng myoglobin thấp hơn nên màu sắc cũng nhạt hơn.
– Thịt trắng, chủ yếu là gia cầm như thịt gà, vịt,… thì lại rất giàu các axit béo bất bão hoà đơn và bất bão hoà đa như Omega-3 và Omega-6. Các hợp chất này sẽ giúp giảm nồng độ cholesterol xấu LDL và tăng cholesterol tốt HDL.
– Các loại cá: Đặc biệt cá biển rất giàu chất béo Omega-3, I-ốt, Selen và Vitamin B, D rất tốt cho thai nhi. Các loại dưỡng chất có trong cá biển đặc biệt quan trọng để phát triển não bộ của chúng ta và hơn hết là ở trẻ sơ sinh và trẻ đang bú. Các loại cá nước ngọt hay cá da trơn cũng có tác dụng tương tự, nhưng dễ tiêu hóa và hấp thụ hơn, cũng nhiều Protein hơn cá biển.
Bạn nên thường xuyên đa dạng dinh dưỡng các bữa ăn bằng cách thay đổi món ăn hàng ngày để vừa tránh tình trạng ngán ăn vừa tránh bị thừa hay thiếu dưỡng chất nào đó, bởi mỗi loại thịt – cá sẽ có lượng dinh dưỡng riêng. Ngoài ra cũng nên lưu ý rằng dù là mang thai hay không, chúng ta cũng cần chế biến thịt kỹ, hạn chế và tốt nhất là không ăn thịt sống, để tránh nhiễm các loại vi khuẩn, ký sinh ảnh hưởng đến sức khỏe chính mình và thai nhi.
– Rau xanh: Các loại rau xanh là những thực phẩm không thể thiếu trong chế độ ăn của mỗi bà bầu ở tất cả các giai đoạn của thai kỳ. Trong rau xanh có chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất quan trọng để giúp mẹ và thai nhi luôn khỏe mạnh. Trong rau xanh cũng chứa nhiều chất xơ, giúp bà bầu dễ ăn hơn, tiêu hóa tốt hơn và giảm tình trạng nôn nghén.
* Sữa chua: Khi ăn sữa chua, mẹ bầu có thể bổ sung nhiều vi khuẩn có lợi cho đường tiêu hóa, giảm nguy cơ táo bón – vấn đề thường gặp ở phụ nữ mang thai.
* Các loại quả nhiều vitamin C chẳng hạn như cam, bưởi, quýt cũng là những thực phẩm rất tốt, giúp tăng cường sức đề kháng mà mẹ bầu có thể lựa chọn bổ sung trong thai kỳ. Bên cạnh đó, bổ sung những thực phẩm có chứa nhiều vitamin C cũng giúp tăng cường hấp thu sắt ở mẹ bầu.
* Măng tây: Măng tây là một loại thực phẩm có chứa nhiều axit folic. Vì thế, mẹ bầu nên bổ sung măng tây trong mỗi bữa ăn hàng ngày để có thể tăng cường phòng ngừa các dị tật bẩm sinh ở thai nhi.
* Chuối: Đây là một loại trái cây rất thơm ngon và dễ ăn, không những vậy, nó còn là nguồn cung cấp sắt và khoáng chất dồi dào. Mẹ bầu đang mang thai ở tháng đầu tiên nên ăn chuối để phòng ngừa thiếu máu và phòng ngừa tình trạng táo bón cũng như một số vấn đề về khác về đường tiêu hóa. Lưu ý nên ăn chuối chín và ăn sau bữa ăn từ 1 đến 2 tiếng và cũng không nên ăn quá nhiều chuối một lúc. Theo các nhà dinh dưỡng học thì chỉ nên ăn 1-2 quả chuối mỗi ngày.
* Nho: Nho rất dễ ăn và cũng phù hợp với phụ nữ mang thai. Trong nho có chứa nhiều đường cùng với một số loại vitamin, sắt, canxi,.. giúp mẹ bầu khỏe mạnh hơn trong tháng thai kỳ đầu điên. Tuy nhiên, hàm lượng đường fructose trong nho rất cao nên cần chú ý nếu mẹ bầu có nguy cơ bị tiểu đường thai kỳ.
Ngoài những thực phẩm nên ăn, bà bầu cũng cần lưu ý tránh các loại thực phẩm dưới đây, bởi có khả năng gây sinh non hoặc sảy thai:
* Phô mai: Loại thực phẩm này có nguy cơ chứa nhiều vi khuẩn vì được chế biến từ sữa tươi không tiệt trùng. Vì thế khi tiêu thụ, mẹ bầu có nguy cơ gặp phải tình trạng rối loạn tiêu hóa, thậm chí là ngộ độc thực phẩm có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
* Đu đủ xanh: Đu đủ khi chín không những chứa nhiều dinh dưỡng mà còn rất tốt cho hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, đu đủ xanh thì ngược lại. Đu đủ xanh không tốt với mẹ bầu vì nó có thể kích thích các cơn co bóp tử cung và tăng nguy cơ sảy thai. Không chỉ tháng đầu tiên mà mẹ bầu nên kiêng đu đủ trong cả thai kỳ để bảo vệ sức khỏe cho mẹ và thai nhi.
* Dứa: Cũng giống như đu đủ xanh, dứa cũng là thực phẩm có thể làm tăng nguy cơ sảy thai cho mẹ bầu. Trong dứa có chứa bromelain và chất này có thể làm mềm cổ tử cung, tăng co thắt tử cung và từ đó tăng nguy cơ sinh non, sảy thai.
* Các thực phẩm chế biến sẵn: Phần lớn những thực phẩm này có chứa nhiều chất phụ gia, chất bảo quản và rất nhiều đường,… không tốt cho sức khỏe. Do đó, mẹ bầu nên hạn chế sử dụng những thực phẩm này.
* Các thực phẩm sống: Mẹ bầu không nên ăn thực phẩm sống chẳng hạn như rau sống, gỏi, thịt tái, các loại cá sống,… vì những thực phẩm này có thể chứa vi khuẩn gây ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa.
* Các loại chứa chất kích thích như bia, rượu,… có nguy cơ cao gây dị tật thai nhi vì vậy và các bà mẹ nên tránh dù chỉ là một chút
